3 Mayıs 2011 Salı

Osmanlı Müziği

   Adına bugün çoğu kez “Klâsik Türk Müziği” ya da “Türk Sanat Müziği” de denilen bu müzik türü Osmanlı Devleti'nin kurulması büyümesi ve güçlenmesine paralel olarak zenginleşmiş olgunlaşmış biçim / estetiğini geliştirmiş ve bir sanat müziği kimliği kazanmıştır.Bu müzik din aşk ordu-savaş gibi bir çok konuda ürünler vermiş ve her biri kendi türlerini biçimlerini topluluklarını oluşturmuştur.

Osmanlı Müziği imparatorluğa katılan yeni ülkelerin değişik müzik kültürlerinden etkilenmiş öğeler almış öğeler vermiştir. Ancak imparatorluğun gerileme ve çöküş sürecine girdiği 19.yy. başlarından itibaren bu sanat müziğinde de giderek bir sığlaşma ve gevşeme gözlenmektedir.Önceleri zengin makamlar ve usûller kullanırken giderek bu anlayıştan uzaklaşmış ve kentin eğlence müziğine dönüşmüştür.Günümüze kadar süren bu gelişmede “şarkı” türü adeta bütün türlerin yerini almış ve yaygınlaştıkça popülerleşmiştir.

XIX. yüzyıl ortalarına değin notalamaya pek önem verilmediği için bu alana giren pek çok yapıt unutulup yok olmuştur.Herhangi bir dönemde notaya alınarak günümüze ulaşabilenlerin sayısı XV. yüzyıldan XVIII. yüzyılın sonuna dek bestelenenler yaklaşık 3000 XIX. yüzyılda üretilenler ise yaklaşık 5000 kadar olmak üzere toplam 8000 kadardır.

Makam usûl biçim seslendirme araçları ve yöntemleri bakımından kökü çok eski dönemlere giden kendine özgü birtakım kurallar çerçevesinde oluşan bu eserlere XX. yüzyılın ilk çeyreğinde üretilen bir bölüm eser daha eklenebilir.

O tarihten günümüze değin “Türk Sanat Müziği veya Klasik Türk Müziği” başlığı altında üretilmeye devam edilen ve giderek popüler formlara dönüşmeye başlayan müzik ise Osmanlı müziğinin günümüz normlarına dönüşmüş uzantısı sayılabilir.

Osmanlı Müziği bir sentezdir.Tarihin bir çok zenginliğini içinde taşır. Türklerle birlikte yaşayan Bizans Rum Acem Arap Yahudi Ermeni gibi azınlıklarca da paylaşılarak birlikte oluşturulmuş ve Osmanlı Saray okulundaEnderun'da en parlak devrine erişmiştir. Bu sistemi kullanan hiçbir ülke Osmanlının ulaştığı sanatsal seviyeye erişememiştir.Osmanlı Müziği “makam birliği” esasına dayanan “Fasıl” düzeni içinde oluşturulmuş ve seslendirilmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder